ডি প্ৰবেবিলিটি আৱ মেকিং এ ৰাওন্দ ৰুটি

আই আই এমৰ প্ৰথম ক্লাচ – ৰাতিপুৱাই মেচত ইডলি-বড়া নাকে কাণে গুজি ক্লাছলৈ দৌৰ দিলোঁ –প্ৰথম দিনাই লেট হ’ব নোৱাৰি – তাতে শুনা মতে প্ৰফেচৰকেইজন যথেষ্ট ষ্ট্ৰিক – সময়মতে ক্লাছলৈ আহে –

পি জি পি অফিচে ঠিক কৰি দিয়া নিদিষ্ট আসনত বহি ক্লাছটোলৈ মন কৰিলোঁ- বেছিভাগেই অচিনাকি মুখ-

মুখত এটা মিঠা হাঁহি লৈ কিতাপৰ দমটোৰে সৈতে ছোৱালী এজনী আহি কাষৰ চিটটোত বহিলহি! অনুমান কৰিলোঁ মিনাক্ষীয়েই হ’ব, কালি নটিচ বৰ্ডত নাম দেখিছিলোঁৱেই ইতিমধ্যে-

ক্লাছ আৰম্ভ হ’বলৈ এতিয়াও আছে ৫ মিনিটমান – কথা পাতিবলৈ সেয়া অফুৰন্ত সময় -

ময়েই আৰম্ভ কৰিলোঁ কথাবাৰ্তা –

নিজৰ চিনাকিটো দি সুধিলোঁ - মিনাক্ষী ৰাইট??

হ্য় মিনাক্ষী, মুম্বাইৰপৰা!!

অ’হ৷ মই আকৌ তোমাক চেন্নাইৰ পৰা অহা বুলি ভাবিছিলোঁ – নামফলকত থকা মিনাক্ষীৰ উপাধি সুব্ৰমনিয়ান লৈ আঙুলিয়াই ক’লো মই৷

অ’হ৷ তামিলিয়ান কিন্তু মুম্বাইতে ডাঙৰ দীঘল হৈছোঁ - বহুতেই এই কথাটো সোধে মোক৷ এটা মিঠা হাঁহি বিৰিঙি উঠিল তাইৰ ওঁঠত৷ মনটো এনেই ভাল লাগি গ’ল- মাতটো মই ভৱাৰ দৰে টেংটেঙীয়া নহয় – মুম্বাই এফেক্ট চাগৈ-

বেয়া নহয় মনতে ভাবিলোঁ৷

অথচ কালি যেতিয়া আমাৰ ছেকছ’নৰ ল’ৰা -ছোৱালীৰ নামবিলাক নটিছ বৰ্ডত মাৰিছিল – দেখিলো মোৰ ৰোল নং ৮৯,চেকচন বি – নিজৰ নাম দেখাৰ পাছত প্ৰথম চকু মোৰ গৈছিল মোৰ কাষত কোন বহিব তাকে জানিবলৈ – দেখা পালো – ৰোল নম্বৰ ৮৮ – মোহন আনন্দ – “ তামিলিয়ানেই হ’ব চাগে – যোৱা দুটা বছৰৰ অভিজ্ঞতাৰে আজিকালি মানু্হৰ নামবিলাকৰপৰা মানুহজন ক’ৰ হয়, অনুমান কৰিব পৰা হৈছোগে” “যেনে উপাধিতো কাৰ,ৱাৰ,তাৰ আদিত শেষ হ’লে ধৰি লও মাৰাঠী হ’ব চাগে – উদাহৰণস্বৰূপে টেন্দুলকাৰ, গাভাস্কাৰ, সাৱাৰকাৰ, মংগেচকাৰ ইত্যাদি”৷ মনটো অলপ বেয়া লাগি গ’ল৷ এতিয়া মানে হিন্দীত কথা পতা বন্ধ মোৰ৷ এইবাৰ ৰোল নম্বৰ ৯০ লৈ চকু দিলোঁ৷ দেখিলোঁ - ৰোল নম্বৰ ৯০ মিনাক্ষী সুব্ৰমনিয়ান – হে হৰি! এইগৰাকীও দেখোন তামিলিয়ান

মনটো তেতিয়া পুৰাই বেয়া লাগি গ’ল – দুটা তামিলিয়ানৰ মাজত গোটেই ফাষ্ট ইয়েৰটো কটাব লাগিব – হিন্দীতো চাগৈ নকবই – তামিলত টেং টেংকৈ কথা পাতি থাকিব নিজৰ মাজত আৰু মই মাজতে চেনদুইচড৷ ৰাতিপুৱাই ৰুম পাওতে আহি দেখিছিলোঁ মোৰ ৰুমমেটটোও তামিলিয়ান৷ হিন্দী একোকে বুজি নাপায়৷ এতিয়া ক্লাছটো দুটা তামিলিয়ান – দূয়োকাষত - কি যে হ’ব আৰু দেই৷  ৰাতি ডিনাৰ কৰোঁতে অসমৰপৰাই অহা লগৰ ববিতা আৰু বহ্নিমানক সুধিলোঁ তাহাঁতৰ ছেকছন কি? ক’লে দুয়োটাৰে ছেকছন চি আৰু একেলগে দুয়োটা বহিব পাৰিব – মনটো বেয়া লাগি গ’ল – মোৰহে এনে হ’বলে পাইনে??

ৰাতি বিচনাত শুৱাৰ আগতেও তাকেই ভাবিলোঁ৷ এই মিনাক্ষী নামটো বৰ পুৰণিকলীয়া নিচিনা লাগিল – ভাবিলোঁ হ’ব চাগৈ একেবাৰে এজনী কনজাৰ্ভেটিভ পৰিয়ালৰ পৰা অহা ছোৱালী – কি যে বেড লাক৷ নিজকে নিজেই ক’লো ৷

মিনাক্ষীৰ কাষত প্ৰাপ্তি বহিব৷ দিল্লীৰ ছোৱালী – এচ আৰ চি চি ৰপৰা আহিছে৷ যোৱা ১ মাহে ফেচবুকত নতুন ক্লাছটোৰ কাৰণে খুলা গ্ৰুপটোত মাজে মাজে তাইক পষ্ট কৰা দেখিছিলোঁ৷ দেখনিয়াৰ ছোৱালী৷ দিল্লীৰ স্মাৰ্ট ছোৱালী টেগটো সুন্দৰকৈ বজাই ৰাখিছে৷ মনতে ভাবিলোঁ – ছেহ এই মিনাক্ষীজনী নহা হ’লে গোটেই ফাৰ্ষ্ট ইয়েৰটো তাই লগতেই বহিব পাৰিলোঁহেঁতেন - এনেবোৰ জল্পনা কল্পনা লৈয়ে টোপনি যাবলৈ চেষ্টা কৰিলোঁ - ফ’নত তেতিয়াও তামিলিয়ান ৰুমমেটে ঘৰৰ মানুহক দিনপঞ্জী শুনাই আছে- অনুমান কৰিলোঁ কেম্পাছৰ কথাই কৈছে চাগৈ,– আহিবলগীয়া দিনকেইটাৰ কথা ভাবিবলৈ আৰু সাহস নহ’ল -

আৰু আজি ক্লাছত মুখত এটা মিঠা হা্ঁহিৰে সৈতে এজনী বেলেগ মিনাক্ষী৷ কালি মই ভবা মিনাক্ষীতকৈ বহুতো বেলেগ৷ ক্লাছলৈ পৰিসংখ্যাৰ প্ৰফেচৰজন সুমাই আহিল৷ চি কে ৰাজু ৷ অভিজ্ঞতাৰে পুষ্ট এজন ৰসাল প্ৰফে চৰ ৷ছিনিয়ৰ বিলাকে তেওক ছপত্তি বাবা বুলি কয় – যিকোনো কথাৰ উদাহৰণ দিবলৈ ৰুতি বনোৱাৰ উদাহৰণ দিয়ে – আজিও ব্যতিক্ৰম নহ’ল – ক্লাছ আৰম্ভ হ’ল এটা প্ৰশ্নেৰে - প্ৰবেবিলিটি অফ মেকিং এ ৰাওন্দ ৰুতি ?? দক্ষিণ ভাৰতীয়, উত্তৰ ভাৰতীয়, বিবাহিত মহিলা, অবিবাহিত মহিলা, চাকৰি কৰা মহিলা আদিৰ চেম্পল লৈ ৰুতি বনোৱাক লৈ দীৰ্ঘ আলোচনা চলিল – ক্লাছত হাঁহিৰ ৰোল উঠিল –

দিল্লীৰপৰা অহা প্ৰথম শাৰীত বহা ল’ৰাজনে হাতখন দাঙি চাৰক সুধিলে – “ চাৰ, ফৰ এ নৰ্থ ইন্দিয়ান, ৱাট ইছ দি প্ৰবেবিলিটি অৱ লাইকিং ইডলি, ডোচা, চাম্বাৰ ??” – নামফলকখনলৈ চালোঁ – অনিৰুদ্ধ তাৰ নাম – হয়তো প্ৰথমবাৰলৈ আহিছে দক্ষিণ ভাৰতলৈ- মনত পৰিল আজি ৰাতিপুৱা ব্ৰেক-ফাষ্টত ইডলি-বড়া আছিল – বেচেৰালৈ সঁচাকৈয়ে বেয়া লাগিল-

গোটেই ক্লাছতে আকৌ হাঁহিৰ ৰোল উঠিল –

আচৰিত লাগিল – কি যে প্ৰশ্ন সুধিছে আৰু দেই -

প্ৰফেচৰৰ মাতত সম্বিত ঘুৰি আহিল –

  “ ০ – এটা ডাঙৰ শূন্য যদিহে তুমি হোষ্টেলৰ মেচত পোৱা ডোচা, ইডলিৰ কথা কৈছা” –

হাত তালিত গোটেই ক্লাছটো ৰজন জনাই গ’ল -

আনন্দ মোহনলৈ চালোঁ - ব্যস্ত নিজৰ জগতত – মই ভবাৰ দৰে মুঠেই নহয় – একদম ফ্ৰি আৰু হেল্পফুল ল’ৰা – মাজে মাজে গুনগুনাই গান গাইছে – কাৰনাটিক সংগীতত ৰাপ আছে, অথনি চিনাকি হওঁতে কৈছিল এই বিষয়ে- মই ভবাৰ নিচিনা মুঠেই নহয়, মনৰ ডাৱৰবিলাক আঁতৰিছে যেন লাহে লাহে - এইবাৰ মিনাক্ষীলৈ চালোঁ – একান্ত মনেৰে প্ৰফেচৰৰ কাহিনী শুনি গৈছে – মাজে মাজে নোটবুকখনত কিবা আক বাক কৰিছে – মাজে মাজে চকুত চকু পৰিলে হাঁহে – অনবৰতে ছোৱালীজনীৰ মুখত এটা মিঠা হাঁহি লাগি থাকে৷ আহ কি যে এক মিঠা হা্ঁহি – আজি ৰাতিপুৱা লগ কৰালৈকে এই কনজাৰ্ভেটিভ তামিলিয়ানৰ পৰা এনে হাঁহি পোৱাটো পৰ্বতত কাছ কণী বিচৰা সমান বুলিয়েই ভাবি আহিছিলোঁ – আৰু এতিয়া এই হা্ঁহি- যেন কিবা এটা আপোন আপোন কৰি ল’ব পৰা হাঁহি ৷ নিজকে সুধিলোঁ মই বাৰু প্ৰেমত পৰিলোঁ নেকি বাৰু ??? যদি সঁচাকৈয়ে পৰিলোঁ তেন্তে মিনাক্ষীৰ হাঁহিটোত নে? তাইৰ চকু জুৰিয়েও হাঁহেনেকি বাৰু?? আপুনা আপুনি চকু গ’ল তাইৰ ফালে – নাই নাচালে এইবাৰ মোৰ ফালে – তাই ব্যস্ত প্ৰফেচৰৰ নোটছ লিখাত, মাজে মাজে লিখি থাকোঁতে আগফালে হাওলি পৰা চুলিকেইডাল আঁতৰাই আকৌ ডুব গৈছে নোটছ লিখাত – মিনাক্ষীয়ে নোটছ লিখা দেখি যেন মোৰ সম্বিত ঘুৰি আহিল - ধেইত কি কথা বাৰু ভাবিছোঁ – আমি ল’ৰাবিলাকে অলপতে বহুত দূৰলৈকে ভাবি লওঁ –এইবাৰ ক্লাছত মন দিবলৈ চেষ্টা কৰিলোঁ – চপত্তি চাৰৰ আলোচনা এতিয়াও চলিয়েই আছে -“দি প্ৰবেবিলিটি আব মেকিং এ ৰাওন্দ ৰুটি ”

কিন্তু মনৰ নিভৃত কোণত মই যেন শুনিছো – “ ডি প্ৰবেবিলিটি আৱ ফলিং ইন লাভ উইথ ডি ম’ষ্ট বিউটিফুল স্মাইল আই হেভ এভাৰ চিন ”–

আৰু সেয়া প্ৰফেচৰে যেন উত্তৰত কৈছে – ১, যদিহে সেয়া মিনাক্ষীৰ হাঁহিটো হয় -